بدون شناخت و تخصص نسبی در یک موضوع نمی توان فتوا صادر کرد

راسخون : وی افزود: در ابتدای انقلاب بخشی از نیروی انسانی حوزه در خدمت انقلاب قرار گرفت و حوزه خود از این لحاظ با مشکل مواجه شد لذادر ان جهشی که از حوزه انتظار می رفت مکثی پدید امد چون کادر نخبه و اساتید مبرز حوزه جذب فعالیت های انقلاب شده بود و فاصله ای بین ان نسل و نسل های دوم و سوم حوزه افتاد که بتوانند چرخ جنبش علمی حوزه را با قوت بیشتری به حرکت در بیاورند.

 

به گزارش خبرنگار راسخون ،حجت الاسلام صادقی با بیان اینکه اکنون دوره شکاف بزرگ را تقریبا سپری کرده ایم اظهار داشت: نسل اول زمینه را برای نسل سوم اماده کرد، اکنون بسیاری زمینه ها برای جوان ترها اماده است امید است در اینده ای نه چندان دور حاصل زحمات این چند نسل را ببینیم، خیلی ها می گویند حوزه ها کاری نکرده اند یا عقب هستند چون توجه به این شکاف نمی کنند که حوزه با در اختیاز انقلاب گذاشتن نیروهایش توانست انقلاب را حفظ کند، اگر سرمایه های انسانی حوزه در خدمت انقلاب نبود اکنون پرچم اسلام در این کشور بلند نبود و این هم جزو برکات حوزه بود ولی به هر حال وقتی عالمی از جایی می رود آن فضای خالی لطمه ای خورده و اثری که در محیط حوزوی می توانست داشته باشد دیگر ندارد .

 

وی با اشاره به تلاش های شهید بهشتی(ره) برای نوآوری ها و آشنایی طلاب با مسائل جدید تصریح کرد: نسل سومی های حوزه باید فرزند زمان خویش باشند و متناسب زمان تربیت شوند، ببینید امروز چه باید بکنید، نگاه نکنید شهیدمطهری(ره) چه کرد شما هم همان کار را بکنید بلکه باید از تجربه ها باید استفاده کرد، تجارب را باید آورده و در ظرف زمان خود مورد استفاده قرار دهید لذا باید همواره نگاهی به گذشته برای پندگرفتن داشته باشیم و از سوی دیگر به مقتضیات زمان و مکان توجه داشته باشیم و وظیفه خود را متناسب با شرایط روز تشخیص دهیم.

 

 عضو هیئت علمی دانشکده صداوسیما با تأکید براینکه باید محتوا، ارزش و اصالت را از گذشته و فرم و شکل ارائه را از امروز بگیریم، ابراز داشت: شهید مطهری وارد حوزه شد،به مبانی فکری قوی مسلح شد و با قوت وارد نیازهای جدید کلامی شده و عمدتا پاسخگوی نیازهای نسل خودش بود، زمان خود و مشکل فکری عصر خود را شناخت را و سعی کرد به ان پاسخ گوید و این شد که کار او نو و ارزشمند و حرکت آفرین شد و نه تنها نسل خود که نسل بعد را هم تغذیه کرد اما اگر امروز بخواهیم همان کار ایشان را تکرار و همان مسائل را بازگو کنیم، اشتباه کرده ایم بلکه باید از روش ایشان پند بگیریم و ببینیم.

 

وی افزود: نسل ما تغذیه شده از آن تفکر است ولی ایا نسل های بعدی هم ابدا می توانند در همان حد بمانند یا موضوعاتی که ایشان دنیال کرد را، دنبال کنند؟در زمان ایشان افکار مارکسیستی مشکل روز بود و امروز حرکت فلسفی باید در مقابل تفکر لیبرالیستی و پلورالیستی، امواج اومانسیتی تفسیر دین پاسخگو باشد.

 

 رییس سابق بنیاد پژوهش های اسلامی صداوسیما ادامه داد: در عرصه های فقهی باید از نسل امام مجاهده فکری و ورود ایشان در احیای  زمان و مکان را یاد بگیریم و بعد باید نیازهای در حال تحول را شناسایی کرد.

 

حجت الاسلام صادقی با بیان اینکه اصل تخصص در زمینه های مختلف را کسی رد نمی کند گفت: اما اینکه چرا نمی شود باید دلیل و موانعش را پیدا کرد، فکر نکنیم با آموخته های عمومی می توان در هر زمینه ای اعم از فقه و علوم انسانی فتوا صادر کرد که عمل فردی و اجتماعی مان را مطابق آن کنیم؛ اگر چنین کنیم عمل به غیرعلم کرده ایم چون سخن ما در آن صورت سخن اخر نخواهد بود در حالی که علم یعنی اخرین سخن در هرزمان که به حق نزدیک تر باشد، حال اگر کسی سخن اخر را نداشته باشد، سخنش جهل محسوب شده و مصداق این آیه قران می شود که کسی که به غیر علم عمل می کند، مفاسدش بیش از اصلاحش است.

 

وی افزود: ضرورت تخصصی شدن را جریان عمومی فرهنگی ما در حوزه و دانشگاه همه می فهمند که باید این اتفاق بیفتد و این جریان به سرعت هم خود را غالب خواهد کرد، مراقب باشید خودتان در مقام عمل تحت تأثبر جریان پسمانده تفکر متحجرانه قرار نگیرید.

 

عضو هیئت علمی دانشکده صداوسیما با اشاره به اینکه تخصص گرایی باید با حفظ لوازم خود باشد اظهار داشت: اگر می خواهیم یک جنبش علمی قوی داشته باشیم مسیر خود را دارد، اینچنین نیست که اگر کسی وارد یکی از رشته های تخصصی می شود، همیشه باید همان رشته را بخواند، تدریس و تحقیق کند بلکه بایستی دایره اگاهی هایش را با حفظ عمق لازم و هدفمند وسعت دهد، نمی تواند در همه زمینه ها حرف اخر را بزند ولی می تواند یک رشته را اصل قرار داده و به تناسب ارتباطی که با سایر زمینه ها پیدا می کند، بر روی آن زمینه ها نیز تحقیق کند  مثلا فقه، حاوی اغلب مسائل که در اخلاق کاربردی در دنیا مطرح می شود (پزشکی، جنگ و صلح، بازرگانی و ....) هست، پس داشته های زیادی برای تخصصی کردن داریم ولی کافی نیست باید یک چیزهایی را ضمیمه کرد و با نگاه خاص پیش رفت، نمی شود بدون شناخت و تخصص نسبی در یک موضوع، فتوا صادر کرد.

 

وی، ترس از دوری از مسیر اصلی حوزه و نیز عدم کارآیی این مسیر را از نگرانی های طلاب جوان جهت ورود به این عرصه دانست و گفت: اگر وسط راه از رفتن بازنایستید و همت داشته باشید مطمئن باشید در ان عرصه ای که حضور دارید می توانید حرف اول را بزنید و حل از نیازهای کشور و جهان اسلام مشکل کنید،با قوت کار خود را ادامه دهید یک دوره که تمام شد کار را رهانکنید و از این شاخه به آن شاخه نپرید.

 

حجت الاسلام صادقی تصریح کرد: امروز عمومی و بدون تخصص حرف زدن یعنی توقف دانش ما، اینکه ائمه اطهار(علیه السلام) به هرکسی اجازه مناظره نمی دادند، نشانه اهمیت تخصص گرایی بر اساس توانایی های افراد است.

 

وی با بیان اینکه جنبش علمی، احتیاج اولش به تخصص است ابراز داشت: در برهه ای حوزه ها به دلیل دوری از نیازهای واقعی جامعه، دچار رکود شدند ولی پس از انقلاب اسلامی که با نیازهای اجتماعی مرتبط شده است، این سخن که ما همان کارهای برخی گذشتگان را باید ادامه دهیم و کفایت می کند، سخنی از روی جهل است، آینده بدون تردید از ان تخصص ها و کسانی است که حرف اول را در رشته خود می توانند بزنند.

 

گفتنی است پس از سخنرانی حجت الاسلام صادقی، کارگروه های تخصصی در هریک از رشته های جنبش علمی، با حضور کارشناسان و اساتید حوزه و دانشگاه و دانش پژوهان تشکیل شد.

 

همچنین در پایان این مراسم، از حجت الاسلام محمود احمدی سینایی در رشته تبلیغ و تربیت اسلامی، امیرعبداللهی در رشته مدیریت و برنامه ریزی فرهنگی و سمیه حسین پور در رشته علوم و معارف قرآنی به عنوان دانش پژوهان برتر دوره گذشته جنبش علمی تقدیر شد.